پرسش :

امام زمان (عج) شرط توفیق دیدارشان را چه چیز بیان نموده‌اند؟

پاسخ :
شرح پرسش:
لطفا این حدیث را شرح دهید. امام زمان(علیه السلام) می‌فرمایند: «وَلَوْ أَنَّ أشْیاعَنا ـ وَفَّقَهُمُ اللّهُ لِطاعَتِهِ ـ عَلَى اجْتِماع مِنَ الْقُلُوبِ فِی الْوَفاءِ بِالْعَهْدِ عَلَیْهِمْ لَما تَأَخَّرَ عَنْهُمُ الْیُمْنَ بِلِقائِنا، وَلَتَعَجَّلَتْ لَهُمُ السَّعادَةُ بِمُشاهَدَتِنا عَلى حَقِّ الْمَعْرِفَةِ وَصِدْقِها مِنْهُمْ بِنا، فَما یَحْبِسُنا عَنْهُمْ إِلاّ ما یَتَّصِلُ بِنا مِمّا نَکْرَهُهُ وَلا نُؤْثِرُهُ مِنْهُمْ؛
اگر شیعیان ما ـ که خداوند توفیق طاعتشان دهد ـ در راه ایفاى پیمانى که بر دوش دارند، همدل مى‌شدند، میمنت ملاقات ما از ایشان به تأخیر نمى‌افتاد، و سعادت دیدار ما زودتر نصیب آنان مى‌گشت، دیدارى بر مبناى شناختى راستین و صداقتى از آنان نسبت به ما؛ علّت مخفى شدن ما از آنان چیزى نیست جز آن چه از کردار آنان به ما مى‌رسد و ما توقع انجام این کارها را از آنان نداریم.»[1]

شرح حدیث:
این جملات، قسمتى از نامه‌اى است که از ناحیه‌ى مقدّس امام زمان(علیه السلام) براى شیخ مفید(رحمه الله) فرستاده شده است. حضرت مهدی(علیه السلام) در این نامه، بعد از سفارش‌هاى لازم به شیخ مفید(رحمه الله) و دستورهایى به شیعیان، به امر مهمّى که سبب غیبت ایشان شده است، اشاره مى‌کنند. حضرت، نبود صفا و یکدلى در بین شیعیان را سبب غیبت خود مى‌شمرند.

تاریخ نشان داده است که تا مردم نخواهند و تلاش نکنند، حق بر جاى خویش قرار نمى‌گیرد و حکومت به دست اهلش نمى‌رسد. تجربه‌ى حضرت على و امام حسن و امام حسین(علیهم السلام)، دلیل بسیار آشکارى بر این مطلب است. اگر مردم بر خلافت حضرت على(علیه السلام) پافشارى مى‌کردند، الآن، تاریخ مسیر دیگرى را می‌پیمود، ولى دنیاخواهى و ترس و ... مردم آن زمان سبب شد از آن زمان تا آینده‌اى که معلوم نیست چه هنگام به پایان مى‌رسد، جهانیان و خصوصاً شیعیان، جز ظلم و آزار چیزى نبینند. متأسفانه کوتاهى ما، بلکه عملکرد بدمان سبب شده است که آن محرومیت تا کنون ادامه یابد.

طبق این حدیث، وظیفه‌ى ما منتظران براى تسریع و تعجیل در ظهور حضرت، این است که آن حضرت را بر خویش و خویشان مقدم داریم و با اجراى دستورهاى اسلامى و گسترش و ترویج عملى اسلام، آن امام همام را به جهانیان بشناسانیم و دل‌ها را به سوى آن حضرت معطوف کنیم، تا به خواست خداوند، هرچه زودتر، زمینه‌ى پذیرش مردمى و جهانى آن امام(علیه السلام) فراهم شود.

از این حدیث شریف نکاتى استفاده مى‌شود:

1. خداوند متعال از شیعیان عهد و پیمان گرفته که از امامان پیروى کنند و این پیروى سبب تشرّف به لقاى امام زمان(علیه السلام) خواهد بود.

2. اعمال ناشایست شیعیان سبب دورى آن‌ها از امامشان شده است؛ و لذا اعمال شایسته مى‌تواند در تسریع ارتباط با امام زمان(علیه السلام) مؤثر باشد.

پی نوشت:
[1]. احتجاج، ج2، ص315 ؛ بحارالأنوار، ج53، ص177، ح8.

منبع: شرح چهل حدیث از حضرت مهدى علیه السلام، على اصغر رضوانى، انتشارات مرکز مدیریت حوزه علمیه قم (1382).